Frederick Winslow TAYLOR 1856 - 1915
Amerikan Makine Mühendisi ve endüstriyel idare uzmanıdır. Endüstriyel verimliliği artırmak için sistematik bir şekilde çalışan ilk kişi olarak bilinmektedir. İşletme Yönetimi'nin babası olarak kabul edilir. Taylor'ın çalışmaları ve geliştirdiği Bilimsel Yönetim ilkeleri Endüstri Mühendisliği'nin temellerinden olmuştur.
20 Mart 1856'da, Pensilvanya eyaletinin Germantown şehrinde varlıklı bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Germantown akademisine devam ettikten sonra 1869-1870 yılları Fransa ve Almanya'da okullara gitmiştir. Bunu takip eden 1,5 yıl ise İtalya, İsviçre, Norveç, İngiltere, Fransa, Almanya ve Avusturya'da seyahat etmiştir. Sınıf birincisi olduğu Exeter'de 2 yıl süresince Harvard'da hukuk okumak için hazırlanmıştır, fakat çeşitli sağlık sorunları yüzünden üniversite eğitiminden vazgeçmek zorunda kalmıştır. 1874 yılında makinist çıraklığına başlamıştır. Bu sıralarda mühendis olabilmek amacıyla akşam eğitimine devam etmekteydi.
1878'de işçi olarak girdiği Midvale Çelik Şirketi'nde altı yıl gibi kısa bir sürede yükselerek 1884'te başmühendis olmuştur. 1880 ve 1883 yılları arasında Stevens Institute'da akşam mühendislik programına devam ederek Makine Mühendisliği diplomasını almıştır.
Midvale Şirketi'nde idareci olmuştur. Endüstriyel verimliliğin artması için geliştirdiği çeşitli fikirleri burada uygulamış ve şirketin gelişmesine katkıda bulunmuştur. Midvale çelik şirketindeki en önemli mühendislik çalışması, fabrikanın ve makinelerin büyük bir bölümünün tasarımını yapmak olmuştur. Buna ABD'nin en büyük buhar işleyicisi de dahildir. Buhar işleyici, tamamıyla yeni ve orijinal tasarım olup 1890'da Taylor tarafından patenti alınmıştır.
1890'da Manufacturing Investment Co.'da genel müdür olmuştur. Burada, ağaç gövdesinden, Mitscherilch yöntemi ile sülfit hamuru üretilmekteydi. Aynı süre içerisinde 2 büyük değirmen inşa etmiştir. 1893'de kontratının bitmesi üzerine şirketle ilişiğini keserek 1901'e kadar olan zamanını kendi yönetim sistemini çeşitli üretim ve mühendislik kuruluşlarına tanıtarak geçirmiştir. Manufacturing Investment Co.'da çalışırken defter tutma sistemini geliştirerek birçok şirkete bu konuda önderlik yapmıştır.
Bethlehem Steel'da çalıştığı sürede, takım çeliği kesme konusunda birçok deney yapılmıştır. Bunun sonucunda, modern Taylor-White yüksek hız takımlarını işleme yöntemi ortaya çıkmıştır. Taylor'ın Metal Kesme Sanatı isimli kitabı bu deneyleri kapsamaktadır. 1900'deki Paris fuarı Taylor'ı bu buluşu için altın madalya ile ödüllendirilmiştir. Ayrıca, Franklin Institute tarafından Elliot Gresson Altın madalyası ile de ödüllendirilmiştir.
Taylor, 1901'de, para yapacağı işlerden vazgeçerek hayatının geri kalan kısmını ve gelirinin fazlasını Bilimsel Yönetim amacına adamıştır. Bilimsel Yönetim İlkelerinin pratik uygulamasını makine atölyesinde öğrenmek isteyen kişilerin masraflarını ödemeyi kabul ederek dersler vermiş ve kitaplar yazmıştır. 1907'de Amiral Goodrich, önerilerinden faydalanmak üzere New York tersanesi için Taylor'dan yardım istemiştir. Taylor'ın karşılık beklemeden yaptığı bu çalışması çok başarılı olunca, aynı metotlar deniz kuvvetlerinin diğer servislerinde de uygulanmıştır.
"Shop Management" isimli kitabıyla ünlenmiştir. O dönemin fabrika yönetimini ve endüstriyel idari mekanizmalarını fazlasıyla amatör ve primitif buluyordu. İdari mekanizmalar için çeşitli disiplinlerin gerekliliğini, işçilerin işbirliği içinde olmasının önemini ısrarla savunuyordu. Metot Etüdü ve Zaman Etüdü gibi çalışmaları ile tarihe geçmiştir. Çoğu uzman tarafından Endüstri Mühendisliğinin babası olarak kabul edilmektedir.
Taylor endüstriyel verimliliği arttırmayı hedefleyen bir makine mühendisiydi. Bilimsel Yönetimin kurucusu ve Endüstri Mühendisliğinin öncü kişilerinden biri olarak bilinmektedir. 1911 yılında yayınlanan "The Principles of Scientific Management" isimli makalesi ile iş yönetimi alanında ünlenmiştir. Bu son eserinde belirttiği birçok önemli ilke ile beraber, fikirlerinin tamamına "Taylorculuk" denilmektedir.
“İşlik (Atölye) Yönetimi” (Shop Management): 1903 yılında New York'ta, Amerikan Makina Mühendisleri Derneğine sunduğu ve 1911'de kitap olarak basılan çalışmasıdır. Bu kitapta Taylor, Bethlehem Steel ve Midvale Steel şirketlerinde yaptığı çalışmalardan detaylı örneklerle zaman etüdü, iş etüdü uygulamalarıyla ve performansa bağlı maaş sistemiyle işçi verimliliğinin nasıl artırılabileceğini göstermiştir. Her iki şirkette de verimlilik artışı şirket ve verimliliği artan işçiler arasında paylaşılmış, bu da şirketlerin kar artışı yanında daha iyi iş çıkaran işçilerin ücretlerinde de artış sağlamıştır.
Taylor'ın Bilimsel Yönetim İlkeleri isimli makalesi üç bölüm içerir: Giriş, Bölüm 1: Bilimsel Yönetim Esasları, Bölüm 2: Bilimsel Yönetim İlkeleri.
Giriş: Taylor, bu bölümde, vatandaşın neredeyse tüm günlük yaşamının verimsizliği yüzünden ABD'nin zarara uğradığını belirtmiş, bunun çaresinin ise olağanüstü insanlar aramak değil, sistematik yönetimle olacağına okuyucuyu ikna etmeye çalışmıştır. Taylor, en iyi yönetimin bilim yoluyla olacağını ve buna da iyi belirlenmiş kanunlar, kurallar ve ilkelerin eşlik etmesi gerektiğini savunmuştur. Bilimsel yönetim ilke esaslarının, bireysel aktiviteden en büyük şirket aktivitelerine kadar tüm insan faaliyetlerine uygulanabileceğini belirtmiş ve en özenli işbirliğinin bilimsel yönetimle olacağını savunmuştur.
Bilimsel Yönetimin İlkeleri 1911 yılında yayınlanmıştır. Taylor Bilimsel Yönetim teorisinin ilkelerini bu makalesinde bir araya toplamıştır.
Referans:
- Wikipedia
Yorum Gönder